بررسي روش‌هاي برآورد و پيش‌بيني جمعيّت استان‌هاي كشور

محمّدرضا فريد روحاني، يدالله واقعي، زهره فلّاح محسن‌خاني، صدرالدّين بلادي موسوي

پيش‌گفتار

يكـي از عوامل بسـيار مؤثّـر در برنامه‌ريزي‌ها و سياست‌گذاري‌هاي كوتاه‌مدّت و بلند‌مدّت هر بخش فعّـال در حـوزه‌هاي مختلف سياسي، اقتصادي و اجتماعي در اختيار داشتن آمار و اطّلاعات دقيق و مناسـب از وضـعيّت موجود و نيز برخورداري از برآوردهاي قابل اتّكاء در زمينه‌هاي مرتبط است. در اين ميان، برآوردها و پيش‌بيني‌هاي جمعيّتي عامل تعيين‌كننده‌اي در سياست‌گذاري‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي نهادهـاي مخـتلف حكومتـي در سطوح ملّي و استاني محسوب شده و از اين جهت موضوع درخور توجّه مديران و محقّقان مي‌باشد. اگـرچه در فواصـل 10 سـاله، سرشـماري‌هاي عمومـي نفـوس و مسـكن در سراسـر كشور اجرا مي‌گردد و كامل‌ترين و مطمئن‌ترين منبع اطّلاعاتي براي جمعيّت و مشخّصه‌هاي آن را در سطوح ملّي و مـنطقه‌اي در اختـيار كاربـران مخـتلف قـرار مـي‌دهــد و بـه علاوه بين اين سرشماري‌ها طرح‌هاي نمونـه‌گـيري مـتعدّدي انجام مي‌پذيرد كه موضوع آن‌ها مقولات مرتبط با جمعيّت است؛ با اين وجود هيچ‌ـيك از ايـن منابع نمي‌تواند به تنهايي بسياري از نيازهاي جاري و آتي را تأمين نمايد. مخصوصاً اگر به اين نكته توجّه كنيم كه بسياري از طرح‌هاي نمونه‌گيري در سطح استاني بهينه نشده‌اند و نتايج آن‌ها لزوماً براي سطوح استاني قابل استفاده نخواهد بود.

هرچـند جمعيّـت‌شناسـان از ديـرباز بـه ارائـه‌ي بـرآورد و پـيش‌بيني‌هاي استاني و كشوري همّت گمـارده‌انـد، امّـا تاكـنون كم‌تر بـه بررسي ظرافت‌هاي نظري مدل‌هاي جمعيّت‌شناسي به همراه مدل‌هاي آماري و تصادفي پرداخته‌اند. گزارش حاضر به هدف پرداختن به چنين موضوع بااهميّتي از دو منظر جمعيّت‌شناسي و آماري تهيّه و تدوين شده است. اين پژوهش با مديريّت محمّدرضا فريدروحاني و با همكاري يدا ... واقعي و زهره فلّاح محسن‌خاني و راهنمايي‌هاي صدرالدين بلادي موسوي انجام شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل اين گزارش، لينك را كليك كنيد.

 http://www.srtc.ac.ir/docs/population_projection.pdf