پُل دمني (Paul Demeny)

http://www.gigaimage.com/images/i9v3du377uje75gdec1s.jpg

آرلند تورنتون (Arland Thornton)

http://www.psc.isr.umich.edu/people/profile/384

مباني جمعيّت‌شناسي

مباني جمعيّت‌شناسي

تعداد واحد: 2

نوع واحد: نظري                              پيش‌نياز: ندارد

 

هدف كلّي

معرفي علم جمعيّت‌شناسي، سير تكويني آن، بيان حدود و ثغور جمعيّت‌شناسي، شناخت ويژگي‌هاي جمعيّت و عوامل مؤثّر بر تغييرات و تحوّلات جمعيّت، آگاهي از نقش و اهميّت جمعيّت‌شناسي در برنامه‌ريزي‌هاي اقتصادي و اجتماعي

ادامه نوشته

جان بونگارت (John Bongaarts)

http://www.popcouncil.org/staff/bios/Bongaarts_J/bongaarts_j.bio.html

رونمايي از كتاب The Fertility Transition in Iran

در حاشيه‌ي كنفرانس بين‌المللي جمعيّت در مراكش

۲۷ سپتامبر تا ۲ اكتبر ۲۰۰۹

26‌امين كنفرانس بين‌المللي جمعيّت اتّحاديه‌ي بين‌المللي مطالعات علمي جمعيّت (IUSSP) در روزهاي 27 سپتامبر تا 2 اكتبر 2009 در كشور مراكش و با مشاركت بيش از 2500 نفر از كشورهاي مختلف دنيا برگزار شد. در اين كنفرانس صاحب‌نظران و جمعيت‌شناسان صاحب‌نامي چون پل دمني، جان بونگارت، لستاق، وندكا، جفري مك‌نيكل، آرلند تورنتون، پيتر مك‌دونالد، سوزان واتكينز، ولفگان لوتز و صاحب‌نظران بسيار ديگري از نقاط مختلف دنيا شركت داشتند. جمعيّت‌شناسان ايران به‌ويژه با حضور محمّدجلال عبّاسي شوازي نيز حضوري پُررنگ در كنفرانس داشتند.

كنفرانس رسماً از 27 سپتامبر آغاز شد و در 2 اكتبر خاتمه يافت. در طول اين مدّت، هر روز از ساعت 5/8 صبح تا 5 عصر نشست‌هاي مختلفي به مدّت 5/1 ساعت برگزار مي‌شد. در هر نوبت، براي مثال 5/8 تا 10 صبح، 11 نشست به‌طور هم‌زمان برگزار مي‌شد كه در هر نشست دست‌كم سه مقاله به صورت سخنراني ارايه مي‌شد و افراد بر حسب علايق تحقيقاتي و مطالعاتي‌شان در آن‌ نشست‌ها حضور مي‌يافتند. در بخش پوستر نيز مقاله‌هاي بسياري در حوزه‌هاي مختلف جمعيّت‌شناسي به نمايش گذاشته شد. براي دسترسي به موضوع نشست‌ها و متن مقاله‌ها و پوسترهاي ارايه‌شده در كنفرانس لينك http://iussp2009.princeton.edu/sessionsByTopic.aspx را كليك كنيد.

برپايي نمايشگاه كتاب از سوي مراكز علمي و تحقيقاتي ملّي و بين‌المللي مثل بخش جمعيّت سازمان ملل متّحد، اداره‌ي مدارك جمعيّت ايالات متّحده، صندوق جمعيّت سازمان ملل متّحد و بسياري از مراكز جمعيّتي از جمله مركز مطالعات و پژوهش‌هاي جميّتي آسيا و اقيانوسيه از ايران از بخش‌هاي ديگر اين رُخداد بزرگ جمعيّت‌شناختي بود كه در نوع خود جالب و ديدني بود. يكي از رويدادهاي به يادماندني و زيبا در حاشيه‌ي اين كنفرانس، مراسم رونمايي از كتاب:

 The Fertility Transition in Iran

اثر محمّدجلال عبّاسي شوازي، پيتر مك‌دونالد و ميمنت حسيني چاووشي بود كه اخيراً از سوي انتشارات Springer چاپ و منتشر شده است. در اين مراسم كه با سخنان آرلند تورنتون آغاز شد، تقريباً همه‌ي ايرانيان حاضر در كنفرانس و افرادي از كشورهاي ديگر حضور داشتند.

از چپ به راست: آرلند تورنتون در هنگام معرّفي كتاب، محمّدجلال عبّاسي شوازي، پيتر مك‌دونالد و ميمنت حسيني چاووشي

اين كتاب كه حاصل ۱۰ سال تحقيقات مستمرّ عبّاسي شوازي و همكاران‌شان در زمينه‌ي تحوّلات باروري در ايران مي‌باشد، بدون شك جامع‌ترين كتاب مرجع در زمينه‌ي تحوّلات باروري در ايران است كه مي‌تواند مورداستفاده‌ي دانشجويان جمعيّت‌شناسي در مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري قرار بگيرد. قرار است نسخه‌هايي از اين كتاب طيّ ماه‌هاي آينده در معرض فروش قرار بگيرد. اين موفقيّت بزرگ را به عبّاسي شوازي و همكاران ايشان، دپارتمان جمعيّت‌شناسي دانشگاه تهران و همه‌ي جمعيّت‌شناسان ايران تبريك مي‌گويم. براي آگاهي بيش‌تر درباره‌ي اين كتاب لينك زير را كليك كنيد.

 http://www.springer.com/social+sciences/population+studies/book/978-90-481-3197-6 

جمعيّت و برنامه‌ريزي نيروي انساني

جمعيّت و برنامه‌ريزي نيروي انساني

تعداد واحد: ۲

نوع واحد: نظري                                                  پيش‌نياز: ندارد

مقدّمه

اگرچه مسأله جمعيّت از ديرباز مورد توجّه محقّقان بوده، امّا رشد نامتناسب جمعيّت و پيامدهاي اجتماعي ـ اقتصادي آن در دهه‌هاي اخير، نظر بسياري از پژوهشگران را به مسأله‌ي جمعيت و تغييرات كمّي و كيفي آن معطوف ساخته است. تعامل جمعيّت و توسعه و اهميّت فزاينده‌ي اين تعامل، جمعيّت‌شناسي را به صورت يكي از رشته‌هاي دانشگاهي درآورده است كه ارتباط تنگاتنگي با برنامه‌هاي توسعه‌ي پايدار دارد. يكي از عواملي كه به‌طور فزاينده‌اي منجر به تقويت ابعاد كاربردي جمعيّت‌شناسي شد، اهميّت وقوف به ساختار و ويژگي‌هاي جمعيّت در برنامه‌ريزي‌هاي توسعه بوده است. هرچند در ابتداي برنامه‌ريزي‌هاي توسعه جمعيّت به عنوان عاملي بيروني و زمينه‌اي تلقّي مي‌شد، امّا بعدها، به‌ويژه از سال‌هاي نيمه‌ي دوّم قرن بيستم، سياست‌ها و خط‌ّ‌مشي‌هاي جمعيّتي به‌طور فزاينده‌اي در كانون برنامه‌هاي توسعه قرار گرفت. با وجود ديدگاه‌هاي متفاوتي كه در مورد نقش جمعيّت در برنامه‌ريزي‌هاي توسعه وجود دارد، مطالعات جمعيّتي و استفاده كاربردي از آن در اكثر برنامه‌ريزي‌ها اهميّت ويژه‌اي يافته است. تحليل‌گران جمعيّت امروزه با ارائه شاخص‌ها و ارزيابي داده‌هاي جمعيّتي، سهم عمده‌اي در امر توسعه به عهده دارند. جمعيّت‌شناسي از طريق ارزيابي و تجزيه و تحليل پديده‌هاي مختلف جمعيّتي زمينه را براي برنامه‌ريزي‌هاي مختلف توسعه‌ي اجتماعي و اقتصادي فراهم مي‌آورد. در گذشته، ارتباط ميان جمعيّت و برنامه‌ريزي توسعه به علّت كمبود اطّلاعات دقيق در زمينه متغيّرهاي جمعيّتي كم‌تر بود. از كنفرانس جهاني جمعيّت (بخارست ۱۹۷۴) به بعد، سازمان ملل، سازمان‌هاي جمعيّتي و كشورها، اطّلاعات جمعيّتي قابل‌اعتماد بيش‌تري جهت برنامه‌ريزي توسعه، مدل‌سازي و سياستگذاري به وجود آورده‌اند. كارشناسان مسائل جمعيّتي، متخّصصان آمار، سياستمداران، آينده‌نگران محيط‌زيست و فلاسفه‌ي اجتماعي هنوز قادر به پيش‌بيني آينده‌ي بشر از ديدگاه مديريّت سياسي، اقتصادي، اجتماعي و رفاهي نيستند، زيرا جمعيّت داراي نيازهاي بسياري از لحاظ مسكن، تغذيه، امنيّت، بهداشت، دارو و درمان، آموزش و پرورش و ... است و اين‌كه اين نيازمندي‌ها در سده‌هاي آينده چگونه بايد برطرف شوند بدون آگاهي‌هاي دقيق جمعيّتي و بررسي داده‌هاي صحيح جمعيّت‌شناختي امكان ندارد.

ادامه نوشته

بررسي وضعيّت مضيقه‌ي ازدواج در ايران بر اساس سرشماري 1385

بررسي وضعيّت مضيقه‌ي ازدواج در ايران بر اساس سرشماري 1385

وكيل احمدي، رضا همّتي

چكيده

هدف از نگارش مقاله‌ي حاضر بررسي وضعيّت ازدواج و زناشويي و مضيقه‌ي ازدواج با روش تحليل ثانويه و اتکاء به داده‌هاي سرشماري سال 1385 مي‌باشد. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد که نسبت جمعيّت ازدواج‌نکرده به تفکيک گروه‌هاي سنّي و مناطق شهري و روستايي متفاوت است. هم‌چنين با افزايش سطح تحصيلات، ميزان جمعيّت ازدواج‌نکرده افزايش مي‌يابد، البتّه اين افزايش براي هر دو جنس، در مناطق روستايي بيش از مناطق شهري است. نتايج محاسبه‌ي مضيقه‌ي ازدواج نيز نشان مي‌دهد تا سال 1390، تقريباً مضيقه‌ يا تنگناي ازدواج براي دختران وجود دارد و در دهه‌ي 1390 اين تنگنا براي پسران خواهد بود، البتّه شدّت اين مضيقه خيلي زياد نيست و جوانان خود را در بازار منعطف ازدواج با توزيع سنّي همسران در دسترس و موجود سازگار خواهند کرد.

كليد واژه:

ازدواج، مضيقه‌ي ازدواج، زنان، تحصيلات، نسبت جنسي، سرشماري 1385

اين مقاله در نشريه‌ي "مطالعات راهبردي زنان"، شماره‌ي ۴۱، پاييز ۱۳۸۷، صص ۶۴-۴۳ چاپ شده است. براي دسترسي به متن كامل مقاله به صورت فايل پي دي اف، لينك http://sid.ir/fa/ViewPaper.asp?ID=83745&varStr=1;احمدي%20وكيل,همتي%20رضا;مطالعات%20راهبردي%20زنان%20(كتاب%20زنان);پاييز%201387;11;41%20(مسايل%20دختران);43;64 را كليك كنيد.

مادران، دختران و ازدواج

مادران، دختران و ازدواج: تفاوت‌هاي نسلي در ايده‌ها و نگرش‌هاي ازدواج در شهر يزد

عباس عسکری ندوشن، محمدجلال عباسی شوازی، رسول صادقی

چكيده

اين مقاله، تفاوت‌ها و تغييرات بين‌نسلي در ارزش‌ها و نگرش‌هاي مرتبط با ازدواج و تشكيل خانواده را در بين دو نسل مادران و دختران مقايسه مي‌كند. داده‌هاي تحقيق از طريق پيمايش در شهر يزد جمع‌آوري و اطّلاعات مربوط به ۱۵۵ نفر از نسل مادران و ۱۵۵ نفر از نسل دختران مورد تحليل قرار گرفته است. نتايج بيانگر اجماع و توافق نظر هر دو نسل در مورد سنّّ مناسب ازدواج و هم‌چنين چندهمسري مردان است كه ثبات زياد اين ابعاد نگرشي را نشان مي‌دهد. از سوي ديگر، تفاوت‌هاي بين‌نسلي معناداري در ايده‌ها و نگرش‌هاي دختران و مادران در ابعادي نظير زمان‌بندي فرزند اوّل، ازدواج خويشاوندي، نحوه‌ي انتخاب همسر و مجرّدماندن وجود دارد و دختران از ايده‌ها و نگرش‌هاي مدرن‌تري در اين ابعاد برخوردارند. چنين تفاوت‌هاي بين‌نسلي در نگرش‌هاي زادواج مي‌تواند هم ناشي از تغييرات ايده‌اي و هم ناشي از تفاوت‌هاي نسلي در مشخّصه‌هاي اقتصادي ـ اجتماعي از جمله آموزش، اشتغال و خاستگاه شهري باشد كه بررسي‌هاي بيش‌تري را مي‌طلبد. هرچند دامنه‌ي تغييرات نسلي در محيط مورد مطالعه گسترده نيست، ولي نتايج بيانگر تغييراتي آرام در ويژگي‌هاي خانواده در ايران مي‌باشد.

واژگان كليدي:

تفاوت بين‌نسلي، تغييرات ايده‌اي، الگوهاي ازدواج، نهاد خانواده، شهر يزد

اين مقاله در نشريه‌ي "مطالعات راهبردي زنان"، شماره‌ي ۴۴، تابستان ۱۳۸۸، صص ۳۶-۷ چاپ شده است. براي دسترسي به متن فايل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://www.magiran.com/view.asp?Type=pdf&ID=654834

پنجمین همایش انجمن جمعیت ایران

پنجمین همایش انجمن جمعیت ایران

مهاجرت در ايران

پنجمین همایش انجمن جمعیّت ایران با عنوان مهاجرت در ايران در روزهای 4 و 5 اسفند ماه 1388 در تهران برگزار خواهد شد. این همایش با همکاری مركز آمار ايران، صندوق جمعيّت سازمان ملل متحد، پژوهشكده آمار، مرکز مطالعات و پژوهش‌های جمعيّتی آسيا و اقيانوسيه، دفتر سلامت خانواده و جمعيّت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، معاونت امور اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران، سازمان ثبت احوال كشور، سازمان فرهنگي-هنري شهرداري تهران، سازمان تحقيقات و مطالعات سازمان شهرداري‌ها و دهياري‌هاي وزارت كشور برگزار خواهد شد.

علي‌رضا زاهديان و حبيب‌الله زنجاني دبيران همايش و شهلا كاظمي‌پور دبير علمی همايش است. اعضاء كميته‌ي علمی را خانم رحيمي و آقايان بمانيان، رشيدي، زنجانی، سرايي، قاضي طباطبايي، عوض علي‌پور، محموديان، انتظاري، ارشاد، ميرزايي، نورالّلهي و نيكو تشکیل می‌دهند.

محورهای همايش

· داده‌ها و ارزيابي: تعاريف و مفاهيم، جمع‌آوري، پردازش و شاخص‌ها

· علل و عوامل مؤثّر بر مهاجرت: جمعيّتي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي

· روندها: گذشته، حال و چشم‌اندازها

· پيامدها: مهاجرت و بازتوزيع جمعيّت،مهاجرت و شهرنشيني،مهاجرت و حاشيه‌نشيني،مهاجرت و تحرّك جمعيّت،مهاجرت و سلامت، مهاجرت به شهر تهران و كلان‌شهرها، مهاجرت، آسيب‌ها و امنيّت اجتماعي، مهاجرت و توسعه.

· سياست‌گذاري‌ها: اهداف، روش‌ها و پيامدهای بين‌المللي، ملّي، منطقه‌اي و استاني

مقاله‌های خود را می‌توانید به آدرس: تهران، خيابان دكتر فاطمي، خيابان باباطاهر، خيابان سرتيپ فكوري، شماره 145، پژوهشكده‌ي آمار ارسال کنید. برای کسب اطّلاعات بيش‌تر با دبيرخانه‌ي همايش به آدرس Mig .conference88 @ sci.org.ir  تماس بگیرید و یا به وب‌گاه http://www.amar.org.ir مراجعه کنید.