نرم‌افزار پيش‌بيني آموزشي (Workers)

نرم‌افزار پيش‌بيني آموزشي (Workers)

حاتم حسيني

اين بسته­ي نرم‌افزاري براي انجام پيش‌بيني­هاي آموزشي، خانوار و نيروي كار است و براي استفاده همراه با نرم‌افزار پيش‌بيني جمعيّت طرّاحي شده است. براي انجام پيش‌بيني‌هاي آموزشي تا 30 سال آينده و پيش‌بيني­هاي خانوار و نيروي كار تا 50 سال آينده قابل استفاده است.  قبل از اجراي برنامه بايستي درايويي را كه قصد داريد داده­هاي ورودي و خروجي را بر روي آن ذخيره كنيد مشخّص نماييد. براي اين كار كافي است عدد 0 را در منوي اصلي برنامه وارد كنيد و سپس از بين گزينه­هاي مختلف انتخاب كنيد. چنانچه نرم‌افزار بر روي ديسك سخت رايانه نصب شده است، فايل داده­ها را مي­توان هم از دايركتوري فرعي Workers.dat برنامه در درايو C ذخيره كرد و يا در زيردايركتوري Workers.dat در درايوهاي ديگر ذخيره نمود.

ادامه نوشته

سرمايه‌ي انساني زنان و هم‌گرايي باروري در كشورهاي آسيايي

سرمايه‌ي انساني زنان و هم‌گرايي باروري در كشورهاي آسيايي

حاتم حسيني

چكيده

كشورهاي منطقه‌ي آسيا در طول پنجاه سال گذشته سطوح و روندهاي باروري متفاوتي تجربه كرد‌ه‌اند. با وجود تنوّع در سطح باروري، كاهش‌ باروري قابل‌توجّهي در منطقه طيّ سه دهه‌ي گذشته صورت گرفته است. هدف اين مقاله مطالعه‌ي سطوح و روندهاي باروري 24 كشور آسياي شرقي، جنوب شرقي و آسياي جنوب مركزي در طول سال‌هاي 2010-1970، مطالعه‌ي هم‌گراييِ باروري با سطوح و روندهاي جهاني باروري، زمان‌بندي و شدّت كاهش باروري و تغييرات سرمايه‌ي انساني زنان و نقش آن در هم‌گرايي باروري با كنترلِ اثرِ استفاده از وسايل مُدرن پيش‌گيري از حاملگي است. نتايج نشان مي‌دهد كه بيش‌ از 70 درصد كشورها در نيمه‌ي نخست دهه‌ي 1970 در شرايط باروريِ طبيعي بوده‌اند. در طول زمان، به­تدريج از اختلاف سطح باروريِ كشورها با باروري جهاني كاسته شد. اين مطالعه هم‌چنين نشان داد كه در سال‌هاي 1970 و 2007 تفاوت‌هاي آشكاري در شاخص سرمايه‌ي انساني زنان وجود داشته است. بر اساس نتايج تحليل همبستگي، شدّت همبستگيِ شاخصِ سرمايه‌ي انساني زنان و باروري در سال 2007 بيش‌تر از سال 1970 است. با وجود این، در سال 2007 نوعي هم‌گرايي در باروري كشورهاي آسيايي به‌وجود آمده است. يافته‌ها نتايج تحقيقات پيشين مبني بر هم‌گرايي باروري در بسترهاي مختلف اقتصادي ـ اجتماعي و فرهنگي را تأیید می­کند. اين مقاله در نشريه‌ي "پژوهش زنان"، دوره‌ي ۸، شماره‌ي ۲، تابستان ۱۳۸۹، صص ۱۸۸-۱۶۳ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، اينجا كليك كنيد.

ميزان بارداري‌هاي ناخواسته در كشور افزايش نداشته است

ميزان بارداري‌هاي ناخواسته در كشور افزايش نداشته است

هم‌زمان با افزايش سواد زنان در ايران، براي اجراي برنامه تنظيم خانواده از برنامه‌هاي آموزشي مناسب استفاده شده است. به گزارش وب‌دا دكتر مطلق مدير كلّ سلامت خانواده و جمعيّت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در حاشيه‌ي مراسم روز جهاني جمعيّت با اعلام اين موضوع كه ميزان بارداري‌هاي ناخواسته در كشور افزايش نداشته است گفت: با توجّه به اين كه سطح سواد در بين زنان رقم بالايي داشته، وزارت بهداشت توانسته است با استفاده از برنامه‌هاي آموزشي مناسب براي خانواده‌ها، قبل از ازدواج، بعد از آن و مراحل بارداري در زمينه‌ي تنظيم خانواده به موفّقيت‌هايي دست يابد. وي در ادامه گفت: كتاب آموزشي ازدواج براي خانواده‌ها با مباحث جنسيّتي و فرزندپروري تدوين و از اوّل امسال كارگاه‌هاي آموزشي آن در استان‌هاي سيستان و بلوجستان، خوزستان، هرمزگان، خراسان جنوبي و كردستان آغاز به كار نموده است. دكتر اسلامي رئيس اداره‌ي جمعيّت و تنظيم خانواده‌ي وزارت بهداشت نيز در حاشيه‌ي اين مراسم با اشاره به اين كه عوارض روش‌هاي پيش‌گيري از بارداري موقّتي است و قطعاً براي همه‌ي افراد نيست گفت: پرسنل بهداشتي موظّفند در اوّلين ويزيت مشاوره به خانواده‌ها در زمينه‌ي تنظيم خانواده، عوارض و مشكلات احتمالي روش‌هاي پيش‌گيري از بارداري را اعلام نمايند. بـــر اساس اين گزارش در بخشي از اين مراسم كه پيش از ظهر روز چهارشنبه ۲۹ تير ۱۳۸۹ با شعار همه به شمــار مي‌آيند (everyone counts‌) و با حضور مسئولين علمي و اجرايي كشور و نمايندگان سازمان‌هاي بين‌المللي در محلّ همايش‌هاي بين‌المللي رايزن برگزار شد، پيام خانم ثريّا احمد عبيد مدير اجرايي صندوق جمعيّت ملل متّحد قرائت و بر حقّ همه به ويژه زنان، دختران و اشخاص بي‌بضاعت و حاشيه‌اي تأكيد شد.

محاسبه‌ي شاخص توسعه‌ي انسانی کشور، استان تهران و شهرستان‌هاي آن

محاسبه‌ي شاخص توسعه‌ي انسانی  کشور، استان تهران و شهرستان‌هاي آن

محمّدجواد محمودي

چكيده

اندازه گیری میزان رشد یافتگی جوامع بر اساس سطح تولید یا درآمد سرانه در جهان از حدود پنجاه سال پیش مورد توجه قرار گرفته است . انجام این کار که در زندگی های ابتدائی و ساده انسان در گذشته می‌توانست به آسانی صورت گیرد، امروز کار مشکلی است، چرا که رشد‌یافتگی جامعه شامل جنبه‌های کمّی می‌باشد در حالی که توسعه‌ي اقتصادی شامل جنبه‌های کیفی نیز می‌شود به همین دلیل برای سنجش میزان توسعه‌یافتگی جوامع و مقایسه‌ي بین آن‌ها از یک سری شاخص‌های دیگر اقتصادی (توسعه‌ي انساني) اجتماعی، سیاسی و فرهنگی استفاده می‌شود. یکی از این شاخص‌ها، شاخص توسعه‌ي انسانی می‌باشد.

از سال 1990 به بعد، برنامه‌ي توسعه‌ي سازمان ملل متّحد هر ساله یک گزارش توسعه‌ي انسانی منتشر مي‌كند که در آن اندازه‌‌ي این شاخص برای هر کشور محاسبه می‌شود و کلیه‌ي کشورها بر اساس آن رتبه‌بندی می‌شوند. چنانچه در گزارش سازمان ملل شرح داده شده اندازه‌ي این شاخص همواره بین صفر و 1 در نوسان است. کشورهایی که اندازه‌ي شاخص توسعه‌ي انسانی آن‌ها ۹/۰ و بيش‌تر باشد دارای توسعه‌ي انسانی خيلي بالا، بين ۸/۰ و ۹/۰ بالا، بين ۸/۰ و ۵/۰ متوسّط و کشورهایی که اندازه‌ي شاخص توسعه‌ي انسانی آن‌ها كم‌تر از ۵/۰ باشد دارای توسعه انسانی پائین تلقی و نامیده شده‌اند. هدف گزارش حاضر محاسبه‌ي شاخص توسعه‌ي انسانی و مؤلّفه‌هاي آن برای کشور، استان تهران و هر یک از شهرستان‌های آن با استفاده از آمارهای موجود کشور در سال‌های 1380 تا 1385 است. تاکنون محاسبه‌ي شاخص توسعه‌ي انسانی برای محدوده‌های کوچک‌تر از استان در کشور انجام نشده است و دلیل آن بیش‌تر فقر آمارهای تفصیلی در محدوده‌های کوچک‌تر از استان در زمینه‌ي تولید ناخالص داخلی بوده است. به هرحال تحقیق حاضر از جهتی به منظور ایجاد انگیزه در تولید آمارهای تفضیلی لازم در محدوده‌های شهرستانی صورت گرفته است.

اين مقاله در نشريه‌ي "فصل‌نامه‌ي جمعيّت"، بهار و تابستان ۱۳۸۸، شماره‌ي ۶۷ و ۶۸، صص ۱۱۸-۸۱ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل اين مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك و آن‌گاه فايلي را كه با شماره‌ي ۱۱۸-۸۱ مشخّص شده است داونلود كنيد.  

http://www.sabteahval.ir/DeskTopModules/Magazines/showMagazine.aspx?id=17&mID=1981

ارزيابي مطالعات آمايش سرزمين ايران از ديدگاه آموزش عالي

ارزيابي مطالعات آمايش سرزمين ايران از ديدگاه آموزش عالي

 پريدخت وحيدي

 چكيده

در اين مقاله نويسنده ضمن بررسي نقاط ضعف و قوّت مطالعات آمايش سرزمين تحت عنوان مطالعات "ستيران"ف و مطالعات "طرح پايه‌ي آمايش سرزمين اسلامي"، بُعد جديدي در مطالعات آمايش سرزمين ارايه مي كند. پس از توصيف شباهت‌ها و اختلاف‌هاي مطالعات فوق به تحليل نتايج آن‌ها مي‌پردازد.

بر اساس اين بررسي، در مطالعات ستيران بر توسعه‌ي بخشي و نه منطقه‌اي تأكيد شده و ارتباط متقابل مؤسّسات آموزش عالي و مناطق در نظر گرفته نشده است. در مطالعات طرح پايه‌ي آمايش سرزمين اسلامي، اگرچه نقش تربيّت نيروي انساني متخصّص ذكر گرديده، ضوابط تقسيم كار تخصّصي و يا ضوابط لازم براي تخصّصي‌كردن مناطق ارايه نشده است و نقش سرمايه‌گذاري‌هاي مكمّل آموزشي، پروژه‌هاي تسهيلات زيربنايي، رفاهي و كمك‌آموزشي مشخّص نيست. اين مطالعات از نظر قابليّت‌شان براي هدايت بخش آموزش عالي در مكان‌يابي پروژه‌هاي سرمايه‌گذاري ناقص به نظر مي‌رسند و بخش آموزش عالي را با سئوالات اصلي در زمينه‌ي چگونگي تخصيص سرمايه‌گذاري‌ها به‌طوري كه توازن بين مناطق و مؤسّسات آموزش عالي حفظ  برقرار شود و چگونگي استفاده‌ي مؤثّر از منابع به طوري كه توسعه تسريع شود، بدون پاسخ رها كرده است. نويسنده لزوم شمول موارد فوق را در تحقيقات آينده متذكّر شده است.

 اين مقاله در نشريه‌ي "فصل‌نامه‌ي پژوهش و برنامه‌ريزي در آموزش عالي"، سال 1374، شماره‌ي 2، صص 59-41 چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

 http://profs.basu.ac.ir/h-hoseini/free_space/amayesh%20sarzamin%20and%20(posted).pdf

پسامند رشد: سرمايه‌ي انساني يا سرمايه‌ي اجتماعي؟

پسامند رشد: سرمايه‌ي انساني يا سرمايه‌ي اجتماعي؟

 علي سوري

 چكيده

اين مقاله به بررسي و مقايسه‌ي اثرات سرمايه‌ي انساني و سرمايه‌ي اجتماعي بر رشد اقتصادي مي‌پردازد. نتايج به دست‌آمده نشان مي‌دهد كه تأثير كاهش سرمايه‌ي اجتماعي بر رشد اقتصادي، منفي و معني‌دار، در حالي كه تأثير سرمايه‌ي انساني معني‌دار نيست. هم‌چنين پسامند رشد اقتصادي كه بيانگر ان مقدار از رشد اقتصادي است كه توسّط عوامل توليد تبيين نمي‌شود، داراي رابطه‌ي منفي وكاملاً معني‌دار با كاهش سرمايه‌ي اجتماعي بوده ولي سرمايه‌ي انساني تأثير معني‌داري بر رشد اقتصادي ندارد. به هر حال، هرچند معيارهاي اندازه‌گيري سرمايه‌ي انساني و سرمايه‌ي اجتماعي ممكن است تا حدودي ساده باشند، ولي نتايج به‌دست‌امده مي‌تواند درخور توجّه باشد.

 واژگان كليدي:

سرمايه‌ي انساني، سرمايه‌ي اجتماعي، رشد اقتصادي، پسامند رشد.

 اين مقاله در نشريه‌ي "نامه‌ي اقتصادي"، جلد 1، شماره‌ي 2، سال 1384، صص 84-71 چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد. 

 http://profs.basu.ac.ir/h-hoseini/free_space/human%20capital%20or%20social%20capital%20(posted).pdf

كردستان و مسأله‌ي نابرابري‌هاي آموزشي

كردستان و مسأله‌ي نابرابري‌هاي آموزشي

جعفر اسماعيل سرخ

چكيده

نويسنده لازمه‌ي ايجاد فرصت‌هاي آموزشي مساوي براي همه‌ي جمعيّت لازم‌التّعليم را كاهش نابرابري‌هاي آموزشي و توزيع عادلانه و مناسب فرصت‌ها و امكانات آموزشي در بين آن‌ها مي‌داند. در اين مقاله مسأله‌ي نابرابري هاي آموزشي در مورد لازم‌التّعليمان كلّيه‌ي دوره‌هاي تحصيلي مناطق مختلف استان كردستان از سه بُعد نرخ ثبت‌نام و پوشش‌هاي تحصيلي، تراكم دانش‌آموزي، تراكم كلاسي، ضريب بهره‌بري از فضاهاي آموزشي و در نهايت، نرخ ارتقاء، نرخ گذر و افت تحصيلي مورد بررسي قرار گرفته است.

نتايج نشان مي‌دهد كه حدود 25 درصد دبيران دبيرستان داراي مدرك زيرليسانس هستند. تنها 20 درصد اعضاي هيأت علمي مراكز آموزش عالي استان كردستان داراي مدرك دكتري هستند و 80 درصد باقي‌مانده را مربيان (مدرك فوق‌ليسانس) دانشگاهي تشكيل مي‌دهند. اين بررسي هم‌چنين نشان مي‌دهد كه نابرابري جنسيّتي و منطقه‌اي قابل‌توجّهي در دوره‌هاي مختلف تحصيلي وجود دارد. نرخ افت تحصيلي در دوره‌هاي مختلف تحصيلي زياد است و ظرفيّت دوره‌هاي تحصيلي و توزيع رشته‌اي دانش‌آموزان و دانشجويان تناسبي با نيازهاي منطقه‌ي كردستان به نيروي انساني ندارد.

 اين مقاله در "فصل‌نامه‌ي پژوهش و برنامه‌ريزي در آموزش عالي"، شماره‌ي 19، سال 1380، صص 181-143 چاپ شده است. برايدسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

 http://profs.basu.ac.ir/h-hoseini/free_space/educational%20inequality%20in%20kurdistan%20(posted).pdf

سرمايه‌ي انساني و رشد اقتصادي

سرمايه‌ي انساني و رشد اقتصادي

 مصطفي عمادزاده

 چكيده

آهنگ رشد اقتصادي به ميزان انباشت سرمايه و به طور عام و سرمايه‌ي انساني به‌طور خاص بستگي دارد. بنابراين، همه‌ي كشورها براي تسريع آهنگ رشد خود ناگزير از توسعه‌ي منابع سرمايه‌اي هستند. در اين زمينه، هر اندازه سهم سرمايه‌ي انساني در موجودي سرمايه‌ي كشورها بيش‌تر باشد، زمينه‌ي استفاده‌ي بهينه از ساير منابع سهل‌تر و سريع‌تر خواهد بود.

هدف از اين مقاله بررسي ارتباط بين سرمايه‌ي انساني و رشد اقتصادي است. در اين راستا، نويسنده ابتدا به بررسي تأثير سرمايه‌ي انساني بر رشد اقتصادي فرد پرداخته و نشان داده است كه چگونه سرمايه‌گذاري در آموزش افراد منجر به افزايش توانايي‌ها و قدرت توليد آن‌ها و ارتقاء سطح درآمدشان مي‌شود. در ادامه، اثر انباشت سرمايه‌ي انساني بر رشد اقتصاد ملّي مورد بررسي قرار گرفته است. در اقتصاد كلان، سرمايه‌ي انساني از طرفي بهره‌وري عوامل توليد را افزايش مي‌دهد و بازده نزولي اين عوامل را به تعويق مي‌اندازد و سپس با ايجاد نوآوري‌هاي فنّي زمينه‌هاي به‌كارگيري تكنولوژي‌هاي جديد را افزايش و هزينه‌هاي نسبي توليد را كاهش مي‌دهد. نتايج اين بررسي نشان مي‌دهد كه سرمايه‌گذاري بيش‌تر در آموزش موجب توسعه‌ي ذخاير سرمايه‌ي انساني گشته، بر توانايي‌ها و قدرت توليد آحاد مردم مي‌افزايد و شرايط ارتقاء رشد اقتصادي را فراهم مي‌آورد.

 واژگان كليدي:

سرمايه‌ي انساني، رشد اقتصادي، بازده اقتصادي آموزش، توانايي‌هاي ذاتي، آموزش پيش‌دبستاني، آموزش رسمي، آموزش ضمن خدمت، بازار كار

 اين مقاله در نشريه‌ي علمي ـ پژوهشي "دانشكده‌ي ادبيات و علوم انساني" دانشگاه اصفهان، سال ۱۳۷۷، شماره‌ي ۱۲، صص 176-151 چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير ار كليك كنيد.

http://profs.basu.ac.ir/h-hoseini/free_space/human%20capital%20and%20economic%20growth%20(posted).pdf

محاسبه‌ي بازده سرمايه‌ي انساني در ايران

محاسبه‌ي بازده سرمايه‌ي انساني در ايران

 محمّد جواد صالحي

 چكيده

در اين مقاله، به بررسي تأثير چند متغيّر كه همگي نشان‌دهنده‌ي تأثير سرمايه‌ي انساني بر درآمد هستند، پرداخته شده است. علاوه بر ويژگي‌هاي شخصي مثل جنسيّت، محلّ زندگي، محلّ اشتغال و ... كه در مقاله ارايه شده است، نتيجه‌ي كلّي اين است كه تأثير تحصيلات و تجربه بر درآمد افراد داراي تحصيلات و تجربه‌ي بيش‌تر، نسبت به افراد با تحصيلات و تجربه‌ي كم‌تر به صورت فزاينده است.

 واژگان كليدي:

سرمايه‌ي انساني، توابع درآمدي، نرخ بازده آموزش و توابع درآمدي سرمايه‌ي انساني

 اين مقاله در "فصلنامه‌ي پژوهش و برنامه‌ريزي در آموزش عالي" شماره‌ي 35 و 36، سال 1384، صص 166-139 چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله، لينك زير را كليك كنيد.

http://profs.basu.ac.ir/h-hoseini/free_space/human%20capital%20in%20iran%20(posted).pdf

ساختمان سنّي و مسأله‌ي جواني جمعيّت ايران

ساختمان سنّي و مسأله‌ي جواني جمعيّت ايران

علي‌اصغر مهاجراني

چكيده

مسأله‌ي جواني جمعيّت جزء مهمّي از مسايل مربوط به ساخت جمعيّت در كشورهاي درحال‌توسعه است. تركيب گروه‌هاي سنّي از نظر روابط متقابلي كه با باروري، مرگ‌ومير، و مهاجرت‌هاي داخلي و خارجي دارد، همچنين از نظر ميزان فعّاليّت، اشتغال، نيروي انساني، مقدار و نوع هزينه‌هاي هر گروه سنّي و روابط اقتصادي ـ اجتماعي گروه‌هاي سنّي با يكديگر حائز اهميّت بوده و عامل تعيين‌كننده‌ي كارايي و نيازهاي جمعيّت يك كشور است. در اين مقاله، نويسنده ضمن بررسي ساختمان سنّي جمعيّت ايران و تحوّلات آن، بر مسأله‌ي جواني جمعيّت متمركز شده‌اند.

اين مقاله در نشريه‌ي "مجلّه‌ي علوم انساني دانشگاه اصفهان"، پاييز ۱۳۶۸، جلد دوّم، شماره‌ي ۱ و ۲، صص ۴۸-۳۵ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://profs.basu.ac.ir/h-hoseini/free_space/age%20structure%20and%20young%20population%20in%20iran.pdf

بررسي تساوي جنسيتي در دسترسي به آموزش (پايه‌هاي دوره‌ي راهنمايي در مناطق شهري و روستايي استان‌هاي كش

بررسي تساوي جنسيّتي در دسترسي به آموزش (پايه‌هاي دوره‌ي راهنمايي در مناطق شهري و روستايي استان‌هاي كشور)

محمّد آتشك

چكيده

هدف تحقيق توصيفي حاضر بررسي تساوي جنسيتي در دسترسي به آموزش دوره راهنمايي تحصيلي مناطق شهري و روستايي استان هاي كشور بوده است، به اين منظور تعداد جمعيت واجب التعليم (از سرشماري) و جمعيت دانش آموزي(از آمارنامه وزارت آموزش و پرورش) سال 1385 پايه هاي دوره راهنمايي تحصيلي استخراج و نرخ ثبت نام ناخالص دختران و پسران هريك از پايه هاي دوره مذكور محاسبه و از تقسيم نرخ ثبت نام ناخالص دختران بر پسران، ميزان شاخص تساوي جنسيتي در دسترسي به آموزش هر پايه محاسبه گرديد؛ عمده ترين نتايج حاكي از آن است كه در پايه اول در شهرها 74% به ضرر دختران، 7% به ضرر پسران و در 19% تساوي ديده مي شود و در روستاها 100% به ضرر دختران و در مجموع شهر و روستا 97% به ضرر دختران و 3% تساوي وجود داشته است. در پايه دوم در شهرها 17% به ضرر دختران، 14% به ضرر پسران و در 69% تساوي ديده مي شود و در روستاها 90% به ضرر دختران و 10% تساوي ديده مي شود و در مجموع شهر و روستا 77% به ضرر دختران و 23% تساوي وجود داشته است. در پايه سوم در شهرها30% به ضرر دختران، 7% به ضرر پسران و در 63% تساوي ديده مي شود و در روستاها 90% به ضرر دختران، 7% به ضرر پسران و 3% تساوي ديده مي شود و در مجموع شهر و روستا 78% به ضرر دختران و 3% به ضرر پسران و 19% تساوي وجود داشته است. در كل دوره راهنمايي در شهرها 39% به ضرر دختران، 3% به ضرر پسران و در 58% تساوي ديده مي شود و در روستاها 93% به ضرر دختران و 7% تساوي ديده مي شود و در مجموع شهر و روستا 84% به ضرر دختران و 16% تساوي وجود داشته است.

کليد واژه:

دسترسي به آموزش، جنسيت، شهر، روستا، دوره‌ي راهنمايي، استان‌هاي كشور، تساوي جنسيتي.

اين مقاله در "فصلنامه‌ي مطالعات راهبردي زنان"، سال يازدهم، ۱۳۸۸، شماره‌ي ۴۴، ص ۷۱ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد. 

http://profs.basu.ac.ir/h-hoseini/free_space/gender%20iquality%20in%20education.pdf

بررسي‌ تحولات‌ سواد و سوادآموزي‌ در ايران‌ طي‌ دوره‌ 1377-1355

بررسي‌ تحولات‌ سواد و سوادآموزي‌ در ايران‌ طي‌ دوره‌ 1377-1355

مهرداد راهداري

چكيده

تفكر و انديشه‌، همواره‌ براي‌ بشر نعمتي‌ گرانقدر بوده‌ است‌ و اين‌ وجه‌ تمايز با سايرموجودات‌ سبب‌ شده‌ است‌ تا انسان‌ در رهگذر تاريخ‌ و در طول‌ زمان‌ به‌ تكامل‌ دست‌ يابد.بي‌ترديد، پيشرفت‌ و گسترش‌ علوم‌ و شئونات‌ جوامع‌ انساني‌، در ارتباط مستقيم‌ با علم‌ و دانش‌قرار دارد و برخورداري‌ از آن‌ به‌ عنوان‌ يك‌ توانايي‌ ارزشمند، شرط ضروري‌ و اجتناب‌ناپذيرزندگي‌ توأم‌ با رشد ارزشهاي‌ انساني‌ است‌. امروزه‌ حيات‌ اقتصادي‌ جوامع‌ پيش‌ از آنكه‌ به‌ وسيله‌ عوامل‌ اصلي‌ توليد، همچون‌ كار وسرمايه‌، رقم‌ زده‌ شود، با ميزان‌ و سطح‌ تعليمات‌ عمومي‌ جوامع‌ پيوند خورده‌ است‌ و اهميت‌تعليمات‌ عمومي‌ به‌ عنوان‌ ابتدايي‌ترين‌ وسيله‌ براي‌ نيل‌ به‌ شكوفايي‌ و توسعه‌ مورد تأكيد است‌.با برخورداري‌ آحاد ملت‌ از نعمت‌ سواد، فرهنگ‌ انتقال‌ مي‌يابد، ارزشها تثبيت‌ مي‌گردد وسلامت‌ جوامع‌ تأمين‌ مي‌شود. با مطالعه‌ اجمالي‌ كشورهاي‌ در حال‌ توسعه‌، به‌ روشني‌ مي‌توان‌ به‌ ارتباط مستقيم‌ ومستحكمي‌ كه‌ بين‌ عامل‌ سواد و توسعه‌ در زمينه‌هاي‌ فرهنگي‌، اقتصادي‌، سياسي‌ و اجتماعي‌وجود دارد، پي‌ برد. بيشترين‌ ميزان‌ فقر، گرسنگي‌، بيماري‌، مرگ‌ و مير زودرس‌، خرافات‌،روابط ناسالم‌ اجتماعي‌، و به‌ ويژه‌ آثار شوم‌ استثمار فرهنگي‌، سياسي‌ و اقتصادي‌ در مناطقي‌ ازجهان‌ وجود دارد كه‌ بيشترين‌ آمار بي‌سوادان‌ و بالاترين‌ شاخص‌ بي‌سوادي‌ را دارا مي‌باشند. اسلام‌ با ديدي‌ واقعگرا، از فضيلت‌ علم‌ آموزي‌ سخن‌ گفته‌ و آن‌ را فريضه‌اي‌ براي‌ هر فردمسلمان‌ دانسته‌ است‌. كمتر مذهب‌ يا مكتب‌ مادي‌ يا الهي‌ بدين‌ پايه‌ كلامي‌ بيان‌ كرده‌ است‌.همچنين‌ رهبر كبير انقلاب‌ اسلامي‌، حضرت‌ امام‌ خميني‌ "ره‌"، نيز در فرمان‌ تاريخي‌ خود درمورد تشكيل‌ نهضت‌ سوادآموزي‌ بر اين‌ امر تأكيد ورزيده‌ و از بيان‌ ايشان‌ مشخص‌ مي‌گردد كه‌تحقق‌ هدفهاي‌ عالي‌ انقلاب‌ از بعد فرهنگي‌ و تأمين‌ استقلال‌ اقتصادي‌، سياسي‌، اجتماعي‌ و ...منوط به‌ محو بي‌سوادي‌ از جامعه‌ اسلامي‌ مي‌باشد.

اين مقاله در مجلّه‌ي برنامه وبودجه، سال چهارم، شماره‌ي ۲ و ۳ (پياپي ۳۹)، خرداد و تير ۱۳۷۸، صص ۱۷۷-۱۵۵چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://www.barnameh-budjeh.com/official/1168/showpaper.asp?magID=1168&Type=pdf&ID=80838

تقاضا براي‌ آموزش‌ عالي‌

تقاضا براي‌ آموزش‌ عالي‌

مصطفي عمادزاده

چكيده

تقاضا براي‌ آموزش‌ عالي‌، همانند تقاضا براي‌ هر كالاي‌ سرمايه‌اي‌ ديگر، به‌ ميزان‌ بازده‌اقتصادي‌ آن‌ بستگي‌ دارد. امروزه‌ محقق‌ شده‌ كه‌ يكي‌ از راههاي‌ اساسي‌ تشكيل‌ سرمايه‌ انساني‌،سرمايه‌گذاري‌ در آموزش‌ است‌. ذخيره‌ دانشي‌ كه‌ از اين‌ راه‌ در افراد تجسم‌ مي‌يابد بر قابليتهاي‌آنها مي‌افزايد و قدرت‌ توليد و در پي‌ آن‌، توان‌ ايجاد درآمد در ايشان‌ را افزايش‌ مي‌دهد. البته‌اين‌ نكته‌ كه‌ تقاضا براي‌ آموزش‌ عالي‌ صرفا جنبه‌ سرمايه‌گذاري‌ دارد، بحثي‌ است‌ كه‌ پرسشهاي‌تازه‌اي‌ برانگيخته‌ است‌، زيرا اين‌ ادعا، آثار مصرفي‌ آموزش‌ را ناديده‌ انگاشته‌ است‌. هر چند، به‌هيچ‌ روي‌، بي‌ اهميت‌ جلوه‌ دادن‌ آثار مصرفي‌ آموزش‌ عالي‌ مطرح‌ نبوده‌ است‌، اما هدف‌ نظريه‌ سرمايه‌ انساني‌، آن‌ است‌ كه‌ ارتباط بين‌ سرمايه‌گذاري‌ در آموزش‌، و بازده‌ اقتصادي‌ آن‌ را بيش‌ ازپيش‌ آشكار نمايد. بدين‌ ترتيب‌، امروزه‌ اين‌ تصور قوت‌ گرفته‌ كه‌ تقاضا براي‌ آموزش‌، تا حدودزيادي‌، به‌ ميزان‌ بازده‌ اقتصادي‌ آن‌ بستگي‌ دارد. در اين‌ مقاله‌، عوامل‌ مهمي‌ را كه‌ در تقاضا براي‌ آموزش‌ عالي‌، نقش‌ اساسي‌ دارند، تحليل‌ مي‌نماييم‌. بدين‌ منظور، پس‌ از بحث‌ كوتاهي‌ درباره‌ چگونگي‌ سازوكار بازار نيروي‌ كارتحصيلكرده‌، نحوه‌ محاسبه‌ بازده‌ اقتصادي‌ سرمايه‌گذاري‌ در آموزش‌ عالي‌ را بررسي‌ مي‌كنيم‌.آن‌گاه‌ به‌ عوامل‌ مهمي‌ كه‌ در تقاضا براي‌ آموزش‌ عالي‌ مؤثرند مي‌پردازيم‌. در پايان‌، پس‌ ازجمع‌بندي‌ مطالب‌، پيشنهادهايي‌ ارائه‌ مي‌دهيم‌.

اين مقاله در مجلّه‌ي برنامه وبودجه، سال دوّم، شماره‌ي ۴ و ۵ (پياپي ۱۷)، مرداد و شهريور ۱۳۷۶، صص ۳۲-۱۵ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://www.barnameh-budjeh.com/official/1168/showpaper.asp?magID=1168&Type=pdf&ID=80457

سيماي‌ آموزش‌ و پرورش‌ در جهان‌ و ايران‌ طي‌ّ دوره‌‌ي 1993-1980

سيماي‌ آموزش‌ و پرورش‌ در جهان‌ و ايران‌ طي‌ّ دوره‌‌ي 1993-1980

سعيد قاسميان

چكيده

وزش‌ و پرورش‌، نقش‌ مهمي‌ در شكوفا ساختن‌ استعدادها و خلاقيتهاي‌ بالقوه‌جمعيت‌ كشور داراست‌. از اين‌ نظر، آموزش‌ و پرورش‌ به‌ منزله‌ عامل‌ اصلي‌ دستيابي‌ كشور به‌توسعه‌ فرهنگي‌، اجتماعي‌ و اقتصادي‌ تلقي‌ مي‌گردد. اين‌ اهميت‌ در كشورهاي‌ در حال‌ توسعه‌، از جمله‌ ايران‌، به‌ مراتب‌ بيش‌ از كشورهاي‌توسعه‌يافته‌ است‌. اين‌ مطلب‌ از سوي‌ اقتصاددانان‌ مختلف‌ نيز مورد تأكيد قرار گرفته‌ است‌(شولتز، 1989). اما بررسي‌ حاضر، نشان‌ مي‌دهد كه‌ به‌ لحاظ توزيع‌ امكانات‌ و منابع‌ وضعيت‌كشورهاي‌ در حال‌ توسعه‌، با وجود افزايش‌ سهم‌ دانش‌آموزان‌ آنها نسبت‌ به‌ كشورهاي‌توسعه‌يافته‌، نامتعادل‌تر شده‌ است‌. در اين‌ بررسي‌، مي‌بينيم‌ كه‌ در كشورهاي‌ توسعه‌ يافته‌، باوجود كاهش‌ سهم‌ دانش‌آموزان‌ طي‌ دوره‌ 1993-1980، از 27 درصد به‌ 23 درصد، همچنان‌ 34درصد كاركنان‌ آموزشي‌ و 85 درصد منابع‌ مالي‌ آموزش‌ و پرورش‌ جهان‌ را در سال‌ 1993 به‌خود اختصاص‌ داده‌اند. از سوي‌ ديگر، در كشورهاي‌ در حال‌ توسعه‌، با افزايش‌ سهم‌ دانش‌آموزان‌ اين‌ كشورها، از 73درصد در سال‌ 1980 به‌ 77 درصد در سال‌ 1993، منابع‌ مالي‌ آموزش‌ و پرورش‌ اين‌ كشورها، از19 درصد به‌ 15 درصد كاهش‌ يافته‌ است‌. اين‌ واقعيت‌، نمايانگر وجود بحران‌ در تأمين‌ منابع‌مالي‌ بخش‌ آموزش‌ و پرورش‌ در كشورهاي‌ در حال‌ توسعه‌ است‌. اين‌ موضوع‌، گواه‌محدوديتهاي‌ فزاينده‌ مالي‌ دولتها در تأمين‌ منابع‌ مالي‌ آموزش‌ و پرورش‌ و نيز نمايانگر كاهش‌كيفي‌ آموزش‌ و پرورش‌ مي‌باشد. در آينده‌، روند افزايش‌ سهم‌ اعتبارات‌ بخش‌ آموزش‌ وپرورش‌، خاصه‌ در كشورهاي‌ درحال‌ توسعه‌، كاستي‌ بيشتري‌ خواهد گرفت‌. از اين‌ رو، مطالعات‌و بررسيهاي‌ علمي‌ در اين‌ زمينه‌، نقش‌ مؤثري‌ در جلوگيري‌ از اين‌ روند خواهد داشت‌.

اين مقاله در مجلّه‌ي برنامه وبودجه، سال اوّل، شماره‌ي ۱۱،  اسفند ۱۳۷۵، صص ۵۶-۴۳ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://www.barnameh-budjeh.com/official/1168/showpaper.asp?magID=1168&Type=pdf&ID=80352

آموزش‌ عالي‌ و تقاضاي‌ نيروي‌ انساني‌ متخصّص‌ در ايران‌ (1380-1370)

آموزش‌ عالي‌ و تقاضاي‌ نيروي‌ انساني‌ متخصص‌ در ايران‌ (1380-1370)

حميد سهرابي

چكيده

آموزش‌ عالي‌ در ايران‌ در سالهاي‌ اخير به‌ دليل‌ تأكيد بر گسترش‌ كمي‌ آن‌، رشد شتاباني‌داشته‌ است‌. بديهي‌ است‌ كه‌ تداوم‌ اين‌ رشد در آينده‌ مي‌تواند موجب‌ بروز مسائلي‌ گردد كه‌توجه‌ به‌ آنها ضروري‌ است‌. هدف‌ اين‌ مقاله‌ آن‌ است‌ كه‌ نتايج‌ حاصل‌ از رشد سريع‌ آموزش‌ عالي‌را به‌ لحاظ تأثيري‌ كه‌ بر تعادل‌ ميان‌ عرضه‌ و تقاضاي‌ نيروي‌ انساني‌ متخصص‌ دارد، ارزشيابي‌نماييم‌.

اين مقاله در مجلّه‌ي برنامه وبودجه، سال اوّل، شماره‌ي ۳، تير ۱۷۵، صص ۴۹-۱۹ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://www.barnameh-budjeh.com/official/1168/showpaper.asp?magID=1168&Type=pdf&ID=80174

آينده‌نگري‌ در مورد كارايي‌ داخلي‌ و تقاضاي‌ آموزش‌ و پرورش‌ در ايران (1392-1373)

  آينده‌نگري‌ در مورد كارايي‌ داخلي‌ و تقاضاي‌ آموزش‌ و پرورش‌ در ايران (1392-1373)

حميد سهرابي

چكيده

در اين‌ مقاله‌، آينده‌نگري‌ درباره‌‌ي كارايي‌ داخلي‌ و تقاضاي‌ آموزش‌ و پرورش‌ در ايران‌ در سطوح‌ ابتدايي‌، راهنمايي‌ و متوسّطه‌، براساس‌ سه‌ گزينه‌ انجام‌ پذيرفته‌ است‌. پس‌ از معرّفي ‌گزينه‌هاي‌ سه‌گانه‌، نرخ‌هاي‌ جريان‌ دانش‌‌آموزي‌ برحسب‌ هر گزينه‌ و در هر‌يك‌ از سطوح ‌تحصيلي‌ ابتدايي‌، راهنمايي‌ و متوسّطه‌، با استفاده‌ از بسته‌ي‌ نرم‌افزاري‌ صفحه‌ي‌ گسترده‌ محاسبه‌ گرديده‌ و سپس‌ تعداد دانش‌‌آموزان‌ به‌ تفكيك‌ سطوح‌ تحصيلي‌ برآورد شده‌ است‌. شاخص‌هاي‌ كارايي‌ داخلي‌ نظام‌ آموزشي‌ برحسب‌ گزينه‌هاي‌ سه‌گانه‌ با استفاده‌ از كوهورت‌ تحصيلي‌ و نمودارهاي‌ جريان‌ دانش‌آموزي‌ در تمام‌ مقاطع‌ تحصيلي‌ محاسبه‌ گرديده‌ و پس‌ از مقايسه‌ و ارزيابي‌ آن‌ها در هر‌يك‌ از گزينه‌هاي‌ مورد بررسي‌، گزينه‌ي‌ بهينه‌ انتخاب‌ و معرّفي‌ شده‌ است‌. از آن‌جا كه‌ بهبود كارايي‌ داخلي‌ نظام‌ آموزشي‌ منجر به‌ بازدهي‌ بيش‌تر نظام‌ آموزشي‌ كشور مي‌گردد، گزينه‌‌ي سوم‌، يعني‌ افزايش‌ جذب‌ و بهبود كارايي‌ داخلي‌ با توجّه‌ به‌ شاخص‌هاي‌ اصلي ‌كارايي‌ داخلي‌، به‌ عنوان‌ گزينه‌ي‌ برتر انتخاب‌ و پيشنهاد شده‌ است‌.

اين مقاله در مجلّه‌ي برنامه وبودجه، سال اوّل، شماره‌ي ۱، ارديبهشت ۱۳۷۵، صص ۷۷-۶۳ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://www.barnameh-budjeh.com/official/1168/showpaper.asp?magID=1168&Type=pdf&ID=80166

بررسي تساوي جنسيتي در دسترسي به آموزش: پايه‌هاي دوره‌ي راهنمايي در مناطق شهري و روستايي استان‌هاي كش

بررسي تساوي جنسيّتي در دسترسي به آموزش: پايه‌هاي دوره‌ي راهنمايي در مناطق شهري و روستايي استان‌هاي كشور

محمّد آتشك

چكيده

هدف تحقيق توصيفي حاضر بررسي تساوي جنسيتي در دسترسي به آموزش دوره راهنمايي تحصيلي مناطق شهري و روستايي استان هاي كشور بوده است، به اين منظور تعداد جمعيت واجب التعليم (از سرشماري) و جمعيت دانش آموزي (از آمارنامه وزارت آموزش و پرورش) سال 1385 پايه هاي دوره راهنمايي تحصيلي استخراج و نرخ ثبت نام ناخالص دختران و پسران هريك از پايه هاي دوره مذكور محاسبه و از تقسيم نرخ ثبت نام ناخالص دختران بر پسران، ميزان شاخص تساوي جنسيتي در دسترسي به آموزش هر پايه محاسبه گرديد؛ عمده‌ترين نتايج حاكي از آن است كه در پايه اول در شهرها 74% به ضرر دختران، 7% به ضرر پسران و در 19% تساوي ديده مي‌ شود و در روستاها 100% به ضرر دختران و در مجموع شهر و روستا 97% به ضرر دختران و 3% تساوي وجود داشته است. در پايه دوم در شهرها 17% به ضرر دختران، 14% به ضرر پسران و در 69% تساوي ديده مي‌ شود و در روستاها 90% به ضرر دختران و 10% تساوي ديده مي‌ شود و در مجموع شهر و روستا 77% به ضرر دختران و 23% تساوي وجود داشته است. در پايه سوم در شهرها30% به ضرر دختران، 7% به ضرر پسران و در 63% تساوي ديده مي‌ شود و در روستاها 90% به ضرر دختران، 7%  به ضرر پسران و 3% تساوي ديده مي‌ شود و در مجموع شهر و روستا 78% به ضرر دختران و 3% به ضرر پسران و 19% تساوي وجود داشته است. در كل دوره راهنمايي در شهرها 39% به ضرر دختران، 3% به ضرر پسران و در 58% تساوي ديده مي‌ شود و در روستاها 93% به ضرر دختران و 7% تساوي ديده مي‌ شود و در مجموع شهر و روستا 84% به ضرر دختران و 16% تساوي وجود داشته است.

واژگان كليدي:

دسترسي به آموزش، جنسيت، شهر، روستا، دوره‌ي راهنمايي، استان‌هاي كشور، تساوي جنسيّتي

اين مقاله در نشريه‌ي "مطالعات راهبردي زنان"، شماره‌ي ۴۴، سال ۱۳۸۸ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/48713884403.pdf

آموزش و جنسيّت در ايران

آموزش و جنسيّت در ايران

امّ‌البنين چابكي

چكيده

عوامل بسياري در ايجاد نابرابري آموزشي دخالت دارد که از جمله‌ي آن‌ها مي‌توان به جنگ، فقر، نژادپرستي، کش‌مکش‌هاي داخلي و سياست‌هاي غلط آموزشي اشاره کرد. محروميّت از آموزش، هنگامي که دختران به طور خاص مورد توجّه قرار مي‌گيرند، وضع اسفناکي به خود مي‌گيرد، زيرا عامل بازدارنده‌ي ديگري به نام جنسيّت مطرح مي‌شود که تحت تأثير عوامل فرهنگي و باورهاي منفي درباره‌ي دختران، تبعيض آموزشي مضاعفي را عليه آنان رقم مي‌زند.
در پژوهش حاضر که توصيفي ـ تحليلي است و اطّلاعات مورد نياز آن به روش کتاب‌خانه‌ئي جمع‌آوري شده است، به دليل نقش غير‌قابل ترديد آموزش زنان بر توسعه‌ي کشور، سعي شده است وضعيّت آموزش دختران کشورمان به لحاظ کمّي و کيفي واکاوي شود، تا از اين راه زمينه‌هاي نابرابري آموزشي بر اساس جنسيّت و علل و عوامل اين نابرابري‌ها مورد شناسايي قرار گيرد و راه‌کارهايي براي رفع معضلات و تنگناهاي موجود ارائه شود.

اين مقاله در نشريه‌ي "مطالعات زنان"، شماره‌ي ۲، سال ۱۳۸۲، صص ۱۰۰-۶۹ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت فايل پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/64013820203.pdf

توسعه، برابري و جنسيّت: جايگاه ايران در بين كشورهاي جهان

توسعه، برابري و جنسيّت: جايگاه ايران در بين كشورهاي جهان

سوسن باستاني

چكيده

برنامه‌ي توسعه‌ي سازمان ملل، در سال 1990 شاخص‌هاي توسعه‌ي انساني (HDI) را به عنوان شيوه‌اي براي اندازه‌گيري توسعه‌ي ملّي، با استفاده از معرّف‌هايي هم‌چون طول عمر (براساس اميد زندگي)، دانش (براساس ميزان باسوادي بزرگسالان و به ويژه ميانگين سال‌هاي تحصيل)، و درآمد يا قدرت خريد (درآمد سرانه با توجّه به هزينه‌ي محلّي زندگي) معرّفي کرد. علّت انتخاب معرّف‌هاي فوق، کاربردي‌بودن آن‌ها بود. آمار مربوط به هر معرّف، به راحتي در دسترس بود و امکان مقايسه‌ي بين ملّت‌ها را نيز فراهم مي‌کرد. برنامه‌ي توسعه‌ي سازمان ملل بر اين نکته تأکيد داشت که جداول مربوط به معرّف‌هايي چون ميانگين سال‌هاي تحصيل، درآمد سرانه و ... تغييراتي را نشان مي‌دهد که مي‌تواند بيان‌گر وجود نابرابري در بعضي از بخش‌هاي يک کشور باشد. ميانگين سال‌هاي تحصيل، به تدريج با معرّف‌هاي مبسوط‌تري جايگزين شد که نشان‌گر درصد جمعيّت در دوره‌ي ابتدايي، دبيرستان و ديگر سطوح آموزشي بود. شاخص توسعه‌ي انساني، اگرچه ميزان رفاه، رضايت و خوش‌بختي ساکنان يک کشور را اندازه‌گيري نمي‌کند، امّا نمايه‌گري از پيشرفت يک کشور در جهت زندگي طولاني‌تر و بهداشت مناسب است و فرصت‌هاي موجود در بين شهروندان آن کشور را مشخّص مي‌سازد...

اين مقاله در نشريه‌ي "مطالعات زنان"، شماره‌ي ۴، سال ۱۳۸۳، صص ۱۸۸-۱۷۷ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت فايل پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/64013830401.pdf

وضعيّت مشاركت و اشتغال زنان در ايران

وضعيّت مشاركت و اشتغال زنان در ايران

پويا علاءالدّيني، محمّدرضا رضوي

چكيده

مقاله‌ي حاضر مشارکت و اشتغال زنان در ايران را بررسي مي‌کند و نشان مي‌دهد که به رغم دستاوردهاي زنان در زمينه‌هاي تحصيلي و اجتماعي طيّ سه سال گذشته، وضعيّت آنان در بازار کار بهبود نيافته است. نرخ مشارکت زنان پايين است، نرخ بي‌کاريشان طيّ سال‌هاي اخير افزايش يافته است، و گزينه‌هاي شغلي آنان هم‌چنان محدود باقي مانده است. هم‌چنين، تلاش‌هاي زنان تحصيل‌کرده در بازار کار با توفيق درخوري همراه نبوده است. طيّ سال‌هاي نخست پس از انقلاب و دوران جنگ، نرخ مشارکت و اشتغال زنان دچار کاهش چشم‌گيري شد. سياست‌گذاري عمومي تا حدّي موجبات اين کاهش را فراهم آورد، هرچند که عوامل ديگري نيز دخيل بودند.

مقاله به بررسي ويژگي‌هاي جنسيّتي تحوّلات اخير بازار کار در ايران مي‌پردازد. به اين منظور، داده‌هاي آخرين سرشماري ايران تحليل مي‌شود، در اطّلاعات تکميلي سال‌هاي اخير غور مي‌شود، و مسايل نهادي و ساختاري مرتبط با اشتغال و مشارکت زنان به بحث گذاشته مي‌شود. افزون بر اين، پيشنهادهايي براي تمهيدات آتي ارايه مي‌شود.

اين مقاله در نشريه‌ي "رفاه اجتماعي"، شماره‌ي ۱۲، سال ۱۳۸۳، صص ۱۵۷-۱۳۲۱ چاپ شده است. براي دسترسي به فايل متن كامل مقاله به صورت پي دي اف، لينك زير را كليك كنيد.

http://sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/62113831205.pdf