سالخوردگی جمعیّت ایران

استاد راهنما: دكتر حبيب‌اللّه زنجاني، استاد مشاور: ايرج كمالي

دانشجو: صمد شه‌نهاد

چكيده

افزایش تعداد سالخوردگان، به پیر‌شدن جامعه می‌انجامد، سالخوردگی را نباید تنها به عنوان یک حادثه‌ي معمولی روزمرّه تلقّی نمود بلکه پیر‌شدن جامعه منجر به وقوع سریع مشکلاتی می‌گردد که در این راستا تدارکات و کمک‌رسانی به آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. امروزه مسائل و مشکلات سالمندان که با افزایش تعداد و نسبت آنان مرتبط است، آن قدر از دیدگاه ملل جهان اهمیّت پیدا کرده است که سال ۱۹۹۹ را سال بین‌المللی سالمندان نامیده‌اند. رشد شتابان و فزاینده‌ي جمعیّت سالخورده و اثرات عمیقی که این پدیده بر شرایط اقتصادی - اجتماعی دارد، باعث شده است سالخوردگی به عنوان مسئله‌ای اجتماعی در اکثر جوامع امروز مطرح گردد. تحقیق حاضر به روش اکتشافی بوده و میزان سالخوردگی جمعیّت را به صورت روندی در دوره‌های سرشماری مورد بررسی قرار می‌دهد. جامعه‌ي آماری این تحقیق نیز با توجّه به موضوع آن، شامل همه‌ي سالخوردگان ایران بوده که در مواقع مورد لزوم با تعدادی از کشورها مقایسه شده است. در این بررسی ویژگی‌های جمعیّتی شامل: جنس، مهاجرت، مرگ‌و‌میر، ازدواج و زناشویی، امید زندگی و... مورد کنکاش قرار گرفته است. بر اساس نتايج اين بررسي، ساخوردگی پدیده‌ای است که امکان حذف آن از اجتماع وجود ندارد و این امر در سطح جمعیّت کشورها از حقایق انکار‌ناپذیر است و باید با راه‌کارها و برنامه‌های مناسب آینده‌نگر به استقبال آن رفت. اين پايان‌نامه در سال ۱۳۸۳ در رشته‌ي كارشناسي ارشد علوم اجتماعي در دانشگاه آزاد اسلامي واحد رودهن دفاع شده است.