نتايج طرح آمارگيري نيروي كار (بهار 1389)

 اشتغال و بيكاري از موضوعات مهم اقتصاد هر كشوري است. افزايش اشتغال و كاهش بيكاري يكي از شاخص‌هاي توسعه‌يافتگي جوامع است. طرح آمارگيري نيروي كار با هدف برآورد شاخص‌هاي نيروي كار به صورت فصلي و سالانه و هم‌چنين تغييرات آن در كلّ كشور و نقاط شهري و روستايي و تغييرات سالانه‌ي آن با روش نمونه‌گيري چرخشي در فصل‌هاي مختلف سال اجرا مي‌شود. اين طرح براي اوّلين بار در سال 1384 اجرا شد و پس از آن در ماه مياني هر فصل اجرا شده است. گزارش پيوست، چكيده‌ي طرح مذكور در سه‌ماهه‌ي اوّل سال 1389 مي‌باشد. بر اساس نتايج اين آمارگيري، 39 درصد جمعيّت واقع در سنين كار و فعّاليت اقتصادي (10 ساله و بالاتر) در گروه شاغلان يا بيكاران قرار داشته‌اند. بر پايه‌ي اين آمارگيري، نرخ مشاركت اقتصادي در ميان زنان و مناطق شهري كم‌تر از مردان و نقاط روستايي بوده است. اين يافته‌ها از كاهش 5/1 درصدي نرخ مشاركت اقتصادي در كلّ كشور نسبت به فصل مشابه در سال 1388 (بهار 1388) دارد. نتايج اين آمارگيري هم‌چنين حاكي از آن است كه 6/14 درصد از جمعيّت فعّال از نظر اقتصادي، بيكار بوده‌اند. نرخ بيكاري در ميان زنان و مناطق شهري بيش‌تر از مردان و نقاط روستايي بوده است. روندها از افزايش 5/3 درصدي نرخ بيكاري در كلّ كشور نسبت به فصل مشابه (بهار 1388) سال قبل دارد. ميزان بيكاري در ميان جوانان 24-15 ساله 6/29 درصد بوده است كه نسبت به ميزان مشابه فصل بهار در سال 1389، 2/7 درصد افزايش نشان مي‌دهد. بيش‌ترين وكم‌ترين ميزان بيكاري به ترتيب در استان‌هاي فارس (3/21 درصد) و خراسان شمالي (4/5 درصد) تجربه شده است. شكل 1، نرخ بيكاري جمعيّت 10 ساله و بيش‌تر را در بهار 1389 بر حسب استان نشان مي‌دهد.

شكل (۱) ـ نرخ بيكاري جمعيّت ۱۰ ساله و بيش‌تر در ايران، بهار ۱۳۸۹

 اين بررسي همچنين حاكي از آن است كه 5/9 درصد جمعيّت شاغل داراي اشتغال ناقص بوده‌اند. اين شاخص در ميان مردان و نقاط روستايي بيش‌تر از زنان و نقاط شهري بوده است. نتايج طرح آمارگيري نيروي كار حاكي از آن است كه بخش خدمات با 7/47 درصد هم‌چنان بيش‌ترين سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. براي آگاهي و اطّلاعات بيش‌تر درباره‌ي وضعيّت نيروي انساني و اشتغال در بازار كار ايران در بهار ۱۳۸۹، گزارش پيوست را كه توسّط دفتر آمارهاي جمعيّت، نيروي كار و سرشماري مركز آمار ايران تهيّه و منتشر شده است، مطالعه كنيد.