بررسی عوامل مرتبط با میزان هسته‌ای‌شدن خانواده در مناطق شهری و روستایی شهرستان شاهين‌دژ

حسن حسيني

اين پايان‌نامه در مقطع كارشناسي ارشد جمعيّت‌شناسي با راهنمايي دكتر محمّد‌كريم منصوريان و مشاوره‌ي دكتر عبدالعلي لهسايي‌زاده و دكتر حليمه عنايت در بخش جامعه‌‌شناسي دانشگاه شيراز در سال 1389 به انجام رسيده است. پژوهش حاضر به بررسی عوامل مرتبط با میزان هسته­ای‌شدن خانواده در مناطق شهری و روستایی شهرستان شاهین­دژ پرداخته است. با توجّه به وجود خلأ پژوهشی در زمینه­ی میزان هسته­ای‌شدن خانواده و عوامل مرتبط با آن، این پژوهش با هدف بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با میزان هسته‌ای‌شدن خانواده انجام شد. در این پژوهش که با روش کمّی و پیمایشی انجام گرفت، از پرسشنامه جهت جمع­آوری اطّلاعات استفاده شد. جامعه­ی آماری پژوهش، مردان متأهّل شهرستان شاهین­دژ (مناطق روستایی و شهری) می­باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 383 نفر تعیین شد که جهت افزایش دقّت 400 پرسش­نامه با استفاده از شیوه­ی نمونه­گیری خوشه­ای در مناطق شهری و روستایی تکمیل گردید. یافته­های پژوهش نشان داد که متغیّرهای سن، سنّ همسر، تحصیلات، تحصیلات همسر، میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی (در سه گروه سمعی ـ بصری غیر نوین، سمعی ـ بصری نوین و نوشتاری)، اشتغال همسر، درآمد، نوع خانواده­ی پدری، محل تولّد، قومیّت، میزان فردگرایی و میزان نگرش نسبت به زنان رابطه‌ي معنی­داری با میزان هسته­ای‌شدن خانواده داشت. بین متغیّرهای اشتغال همسر، نوع خانواده­ی پدری، قومیّت و نگرش نسبت به زنان از لحاظ میزان هسته­ای‌شدن خانواده در مناطق روستایی و شهری تفاوت معنی­داری مشاهده شد. هم‌چنین، بین محلّ سکونت پاسخ‌گویان و میزان هسته­ای‌شدن اقتصادی خانواده تفاوت معنی­داری وجود نداشت. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام­به­گام نیز بیانگر این بود که بیش‌ترین میزان تغییر متغیّر وابسته (میزان هسته­ای‌شدن خانواده) به­وسیله‌ي متغیّر تحصیلات همسر تبیین شد. در مجموع متغیّرهای وارد‌شده در تحلیل رگرسیون چندگانه حدود 44 درصد از تغییرات متغیّر وابسته را تبیین کردند.